Help, ik maak een les! Iedere leerkracht zal wel eens op dit punt gestaan hebben. Je krijgt klassen en één of meerdere vakken toegewezen en daar sta je dan. Hoe begin je hieraan? Schrijf je zelf een cursus of gebruik je een methode? Welke materialen horen bij die methode? Waarschijnlijk kom je dan in contact met het INVULBOEK. Kies je hiervoor of niet? Hopelijk bepaalt de kwaliteit van het invulboek jouw keuze. Over die kwaliteit hoor je de laatste dagen in de media redelijk wat waaien.

Vragen over het nut van invulboeken en klachten over de kostprijs ervan kwam je de afgelopen periode in de media en mogelijks ook aan de schoolpoort wel tegen. Boeken die veel kosten, werden maar half ingevuld of tijdens de thuislesperiodes zelfs niet gebruikt. Tegelijk kwamen er berichten uit onderzoeken dat de kwaliteit van ons onderwijs daalt. 1+1=2 dacht minister van onderwijs Ben Weyts en dus tijd voor een doorlichting van ons onderwijsmateriaal met op kop de invulboeken.

Maandag 10 oktober 2022 werd de Kwaliteitsalliantie opgericht. Dit is naar aanleiding van een werkgroep waarin zowel koepels, ouders, scholieren, experten en uitgeverijen zaten om kwaliteitscriteria samen te stellen waaraan lesmateriaal moet voldoen.

Daarnaast zijn er nog een aantal engagementen aangegaan. Zo engageren uitgeverijen zich ertoe om transparanter te zijn over hun leermateriaal en het melden van fouten makkelijker te maken. Het verdere doel van de alliantie wordt het monitoren van de kwaliteit zonder te raken aan de verantwoordelijkheid en vrijheid van de leerkracht.

Wat ik niet lees, zijn plannen en engagementen om de kostprijs van leermaterialen te drukken. Sterker nog, ik lees in enkele artikels dat er momenteel nog bijna geen kennis is over de effectiviteit van leermiddelen. Hieruit concludeer ik dan dat bovenstaande criteria geformuleerd zijn op basis van gezond verstand en ervaring. Begrijp me niet verkeerd, ik ben voorstander van deze criteria. Het had me wel logischer geklonken als er ook engagementen waren aangegaan richting onderzoek. Op welke basis gaan deze criteria op een later tijdstip beoordeeld worden?

Ondertussen worden wij als studenten in de lerarenopleiding ook aangeleerd om leermateriaal te beoordelen. Je hebt als leerkracht samen met je vakwerkgroep en de school namelijk een grote verantwoordelijkheid. Hoeveel invulboeken en dergelijke uitgeverijen ook beschikbaar stellen, jij bent wel degene die de keuze maakt om ze te gebruiken. Persoonlijk vond ik het heel leerzaam om deze denkoefening te maken en echt kritisch naar een leermiddel te gaan kijken.

Het leermiddel dat ik gekozen had, leek in eerste instantie ideaal. Alle eindtermen voor het desbetreffende vak werden in het leermiddel behandeld. De cursus was logisch opgebouwd en de taal leek duidelijk. Ook de maatschappelijke diversiteit kwam aan bod. Afbeeldingen en voorbeelden kwamen recht uit het leven van een gemiddelde leerling gelopen. Je zou zeggen dat ik redelijk wat criteria kon aanvinken. Nu komt de grote MAAR. Ik zette de kritische bril op die aangereikt werd vanuit de lerarenopleiding en ik zag dat ik eigenlijk toch nog veel extra werk had om de inhoud volledig te optimaliseren. Ik ga jullie mijn volledige oplijsting van werkpunten besparen. Mijn besluit wil ik wel met jullie delen. Ik zou mijn leerlingen onrecht aandoen als ik dit leermiddel zou gebruiken als kant en klaar pakket. Ik zie het eerder als een basis waar ik als leerkracht verder op kan bouwen.

Afronden doe ik met een nieuwe vraag waar ik als toekomstig leerkracht heel nieuwsgierig naar ben.

Heb je als leerkracht nog wel de tijd om gebruik te maken van je vrijheid en echt goede kwaliteitsvolle leermiddelen te maken of worden we noodgedwongen steeds afhankelijker van voorgedrukte leermiddelen?